สารบัญบทความ
การมีรถสักครั้ง สิ่งสำคัญไม่ใช่แค่การดูแลเครื่องยนต์เพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมไปถึงชิ้นส่วนที่จะช่วยขับเคลื่อนไปได้ราบรื่นอย่าง “ยางล้อรถ” และหากดูแลรักษาดี ๆ อยู่เสมอ ก็จะช่วยยืดอายุยางออกไปได้อีก แถมยังช่วยในเรื่องการควบคุมป้องกันไม่ให้รถยนต์ของคุณเสียสมดุลเอียงไปข้างใดข้างหนึ่งและกันแรงสั่นสะเทือนบนท้องถนนขณะขับขี่ได้ด้วย แต่ทั้งนี้เมื่อถึงเวลาเปลี่ยนยางชุดใหม่ สิ่งหนึ่งที่ต้องทำควบคู่กันไปด้วยก็คือการ “ตั้งศูนย์ถ่วงล้อ”
การตั้งศูนย์ถ่วงล้อคืออะไร
การตั้งศูนย์ถ่วงล้อคือการปรับระบบการสั่นสะเทือนของรถที่เชื่อมต่อกับล้อ ซึ่งไม่ใช่การปรับล้อหรือยาง แต่เป็นการปรับมุมล้อที่มีผลต่อการสัมผัสกับพื้นถนนโดยตรง ถ้าจะอธิบายให้เห็นภาพมากขึ้น ก็คือ เวลาที่เปลี่ยนยางชุดใหม่ จะเริ่มจากการถ่วงล้อก่อน แล้วดึงเอาตะกั่วถ่วงล้อของเดิมออก จากนั้นก็นำล้อไปติดตั้งบนเครื่องถ่วงล้อเพื่อทำการติดตั้งตะกั่วถ่วงล้อใหม่ให้สมดุล ทดสอบโดยการเมื่อหมุนล้อบนเครื่องถ่วงล้อด้วยความเร็ว ล้อจะต้องหมุนได้นิ่ง ไม่มีอาการสั่นสะเทือน อีกทั้งจะต้องปรับล้อทุก ๆ ล้อ เพื่อให้รถมีความสมดุลขณะขับขี่
ทำไมต้องถ่วงล้อใหม่
หลายคนก็สงสัยกันว่า ทำไมจะต้องถ่วงล้อใหม่ ของเดิมที่ถ่วงไว้แล้ว ใช้ไม่ได้หรือ ตอบเลยว่า ไม่ได้ค่ะ เนื่องจากมวลของยางแต่ละเส้นไม่ได้หนาแน่นเท่ากันในทุก ๆ จุดบนเส้นรอบวง ทำให้น้ำหนักในแต่ละจุดบนเส้นรอบวงของยางไม่เท่ากัน ถ้าเราไม่ทำการถ่วงล้อใหม่ เวลาที่ล้อหมุนจะเกิดอาการสั่น โดยเฉพาะล้อหน้าจะเห็นอาการได้อย่างชัดเจนเลยค่ะ เนื่องจากล้อจะส่งอาการสั่นไปยังพวงมาลัย ส่งผลให้การควบคุมรถเป็นไปได้ยากขึ้น ยางสึกหรอเร็ว รวมถึงชิ้นส่วนอื่น ๆ ของระบบช่วงล่างมีอายุการใช้งานที่สั้นลง แถมยังเป็นอันตรายขณะขับขี่อีกด้วย
ตั้งศูนย์ ควบคู่การถ่วงล้อ
เมื่อเราถ่วงล้อได้สมดุลแล้ว สิ่งที่ต้องทำต่อไปคือ “การตั้งศูนย์” ซึ่งก็คือการตั้งมุมต่างของล้อรถ โดยเฉพาะล้อหน้าให้ถูกต้องตามค่าที่โรงงานกำหนดมา สังเกตได้คือเมื่อเราใช้รถไปในระยะทางไกล ๆ หลายหมื่นกิโลเมตร อีกทั้งยังต้องบนบนถนนที่พื้นผิวขรุขระ ส่งผลให้ค่าของมุมล้อต่าง ๆ เกิดการเปลี่ยนแปลงได้เป็นเรื่องปกติ
การตรวจสอบศูนย์ล้อด้วยมุมหลัก ๆ ของมุมล้อหน้า
โดยทั่วไป หากเรานำรถไปทดสอบศูนย์ล้อ ช่างจะใช้เครื่องมือที่มีความแม่นยำ เพื่อตรวจสอบมุมหลัก ๆ ของมุมล้อหน้า ซึ่งมีอยู่ 3 มุม ดังนี้
- มุมโท คือมุมของล้อที่จะช่วยให้รถวิ่งได้ตรงและนิ่ง คนขับสามารถควบคุมรถในทางตรงได้ง่ายขึ้น ซึ่งมุมโทจะอยู่ในขอบเขตที่ทำมุมกับยางที่เอนข้าด้านในหรือด้านนอก เราจะสามารถมองเห็นได้ เมื่อเรามองจากด้านบนหลังคารถลงมาที่พื้น ฟังอย่างนี้อาจจะดูยาก ถ้ายังงงอยู่ ให้คุณลองและมองไปที่เท้าของตัวเอง จากนั้นเอียงเท้าด้านในเข้ากึ่งกลางลำตัว เมื่อยางของคุณมีลักษณะเดียวกับเท้าของคุณ เราเรียกกันว่า มุมโทอิน แต่ถ้ายางอยู่ในมุมที่เราเอาเท้าเอียงออกด้านนอกจะเรียกว่า มุมโทเอาต์ ซึ่งมุมทั้งสองแบบต่างจำเป็นต้องตั้งศูนย์ล้อใหม่
- มุมแคสเตอร์ เป็นมุมมุมเอียงของโช้คอัพในระบบช่วงล่าง ซึ่งถูกออกแบบมาให้ส่วนบนของสลักแกนล้อหรือโช้คอัพเอียงไปทางด้านหลังของตัวรถ ถ้าใครนึกไม่ออก ให้ลองนึกถึงตะเกียบจักรยาน การออกแบบให้มุมเอียงไปแบบนี้ก็เพื่อช่วยให้รถวิ่งได้ตรงเช่นเดียวกับมุมโท อีกทั้งยังช่วยให้การเลี้ยวรถทำได้คล่องตัวยและช่วยในการคืนพวงมาลัย รวมถึงการหมุนให้ล้อกลับมาตรงหลังจากเลี้ยวรถ
- มุมแคมเบอร์ เป็นมุมเอียงจากแนวดิ่งของล้อจากด้านหน้าเข้าไป เมื่อมองมาจากทางด้านหน้ารถในลักษณะเส้นดิ่ง ถ้าหากมุมนี้เอียงไปด้านในหรือด้านนอกมากจนเกินไปหรือที่รู้จักกันในชื่อ แคมเบอร์บวกและลบตามลำดับ ซึ่งจุดนี้แสดงถึงศูนย์ล้อที่ไม่เหมาะสม และจำเป็นต้องมีการปรับเปลี่ยน หากมีส่วนรับน้ำหนักที่สึกหรอ ลูกหมากปีกนกและชิ้นส่วนระบบกันสะเทือนล้ออื่น ๆ สึกหรอ ก็อาจทำให้มุมแคมเบอร์เกิดผิดพลาดได้เช่นกัน
เราจะรู้ได้อย่างไรว่ารถของเราถึงเวลาต้องตั้งศูนย์ล้อแล้ว
สำหรับการสังเกตว่าถึงเวลาแล้วหรือยังที่รถของเราจะต้องตั้งศูนย์ล้อ ซึ่งรถของเราจะส่งสัญญาณเตือนอยู่หลายอย่าง ได้แก่
- เวลาขับรถ รถจะกินเลนไปทางซ้ายหรือขวามากเกินไป
- ยางสึกหรอไม่เท่ากัน
- สังเกตจากพวงมาลัย เวลาที่ขับรถตรง ๆ แต่พวงมาลัยกลับไม่หมุนมาอยู่ตรงกลาง
- พวงมาลัยมีอาการสั่นสะเทือน
การตั้งศูนย์ถ่วงล้อเป็นอะไรที่สำคัญมาก อย่าลืมหมั่นดูแลรักษาอย่างสม่ำเสมอ โดยการสลับยางทุก ๆ 10,000 กม. จะมีอายุการใช้งานประมาณ 3 ปี หรือคิดเป็นระยะทางประมาณ 50,000 กม.ซึ่งก็แล้วแต่ว่าจะถึงเงื่อนไขไหนก่อน และเมื่อถึงเวลาเปลี่ยนยางใหม่ก็ควรจะเปลี่ยนและตั้งศูนย์ถ่วงล้อกันด้วยนะคะ
